Πώς «κάηκε» το δημοψήφισμα του Παπανδρέου

του Peter Spiegel

Αποκαλύψεις για τη «διάσωση του ευρώ». Πώς στήθηκε στον τοίχο ο ΓΑΠ από τους Ευρωπαίους. Ο ρόλος Βενιζέλου - Μπαρόζο. Το τηλεφώνημα σε Σαμαρά και η επιλογή Παπαδήμου. Η παρ' ολίγον έκρηξη της Ιταλίας, τα… δάκρυα της Αγκελα Μέρκελ και η παρέμβαση του Ομπάμα.

Το πρώτο μέρος μιας σειράς ρεπορτάζ, που αποκαλύπτουν τι έγινε πίσω από τις κλειστές πόρτες όταν οι ηγέτες πάσχιζαν να σώσουν το ευρώ, δημοσιεύουν οι Financial Times.

Προς κατάπληξη σχεδόν όλων στην αίθουσα, η Άγκελα Μέρκελ άρχισε να κλαίει. «Das ist nicht fair». Αυτό δεν είναι δίκαιο, είπε οργισμένη η Γερμανίδα καγκελάριος με τα μάτια της να βουρκώνουν. «Ich bringe mich nicht selbst um». Δεν θα αυτοκτονήσω.

Για όσους ήταν μάρτυρες αυτού του ξεσπάσματος στη μικρή αίθουσα συνεδριάσεων στο γαλλικό παραθαλάσσιο θέρετρο των Καννών, ήταν αρκετά σοκαριστικό να βλέπουν τον πιο ισχυρό ηγέτη της Ευρώπης με το μεγαλύτερο συναισθηματικό έλεγχο να ξεσπά σε δάκρυα.

Οι παρευρισκόμενοι όμως μεταφέρουν ότι η σκηνή ήταν ακόμη πιο αξιοσημείωτη για τους δύο άνδρες που είχαν προκαλέσει την οργή της: ο ένας καθόταν δίπλα της, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, και ο άλλος στην άλλη άκρη του τραπεζιού, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα.

Ήταν το χειρότερο σημείο σε μία «βάναυση» νύχτα γεμάτη αλληκοκατηγορίες, την οποία ένας εκ των παρευρισκόμενων θυμάται ως το ναδίρ στην τριετή κρίση της ευρωζώνης.

Ο Ν. Σαρκοζί ήλπιζε ότι η ηγεσία του στη σύνοδο του G20 θα εδραίωνε την παρουσία του στη διεθνή σκηνή καθώς διεκδικούσε την επανεκλογή του. Αντί αυτού, όμως, όλα κατέρρεαν.

Η Ελλάδα κατέρρεε πολιτικά. Η Ιταλία, μία χώρα πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει, φαινόταν ότι σε λίγες ημέρες θα έχανε κάθε πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Και η Α. Μέρκελ, όσο κι αν προσπαθούσε ο Ν. Σαρκοζί και ο Μπ. Ομπάμα, δεν πειθόταν να αυξήσει τις γερμανικές εισφορές για το «τείχος προστασίας» της ευρωζώνης - το «μεγάλο μπαζούκα» που πίστευαν ότι έπρεπε να ενισχυθεί δραστικά για να αποτρέψει τις επιθέσεις των πανικοβλημένων επενδυτών.

Αντιθέτως, αν και βρισκόταν στη γωνία, η Α. Μέρκελ επέστρεψε την κριτική που δεχόταν στον Ν. Σαρκοζί και τον Μπ. Ομπάμα. Εάν δεν τους άρεσε ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόταν την κατάσταση η κυβέρνησή της, τότε έφταιγαν εκείνοι. Σε κάθε περίπτωση, ήταν ο δικός τους συμμαχικός στρατός που είχε «επιβάλει» το γερμανικό Σύνταγμα στον ηττημένο του πολέμου πριν από έξι δεκαετίες.

«Στο σημείο αυτό ήταν σαφές ότι θα μπορούσε να εκραγεί η ευρωζώνη», δήλωσε μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας στις Κάννες. «Υπήρχε το συναίσθημα ότι με μετάδοση της κρίσης, σε αυτό το χρονικό σημείο, βρισκόμασταν στα πρόθυρα της έκρηξης».

Τους τελευταίους έξι μήνες, οι Financial Times έκαναν δεκάδες συνεντεύξεις σε ανθρώπους που πήραν μέρος στη λήψη αυτών των αποφάσεων ώστε να πουν όλη την ιστορία για το πώς δημιουργήθηκε αυτή η νέα ευρωζώνη. Από μεσαίους γραφειοκράτες μέχρι πρωθυπουργούς, όλοι διηγούνται τη συγκλονιστική ιστορία των ατυχημάτων, των λαθών και της φαινομενικά παράτολμης πολιτικής. Στο τέλος όμως, αυτοί οι ίδιοι οι ηγέτες φαίνεται πως επικράτησαν. Το ευρώ σώθηκε. Η Ευρώπη που δημιούργησαν, καλώς ή κακώς, θα είναι το κληροδότημά τους.

Η απόφαση Παπανδρέου

Όπως σχεδόν τα πάντα σε αυτήν την κρίση της ευρωζώνης, έτσι και αυτή η ιστορία ξεκίνησε στην Ελλάδα. Ο ψηλόλιγνος απόγονος της πιο διάσημης πολιτικής δυναστείας στην Ελλάδα επέστρεψε στην Αθήνα αφού είχε ολοκληρωθεί μία από τις πιο κρίσιμες ευρωπαϊκές συνόδους για να διαπιστώσει ότι η χώρα του βρισκόταν σε αναταραχή. Στις 27 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, είχε συμφωνήσει στη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους στην Ιστορία. Στο εσωτερικό της χώρας του, όμως, τον κατηγορούσαν.

Στην παρέλαση της Θεσσαλονίκης, η παρουσία χιλιάδων διαδηλωτών -όπου συμπεριλαμβάνονταν ακροδεξιοί και αναρχικοί- ανάγκασε τον πρόεδρο της χώρας, Κάρολο Παπούλια, να φύγει. Ο Γ. Παπανδρέου είπε αργότερα στους ομότιμους πρωθυπουργούς πως ένιωσε ότι αυτό το περιστατικό ήταν σημάδι πως η χώρα του βρισκόταν στα πρόθυρα ενός νέου πραξικοπήματος.

«Όλοι έλεγαν πως η κυβέρνηση είναι προδότες» θυμάται ο Έλληνας πρώην πρωθυπουργός και συμπληρώνει: «Συνειδητοποίησα ότι η κατάσταση έβγαινε εκτός ελέγχου».

Εκείνο το Σαββατοκύριακο, μάζεψε μία μικρή ομάδα συμβούλων και αποκάλυψε το σχέδιό του: θα ζητούσε εθνικό δημοψήφισμα για το νέο πρόγραμμα στήριξης των 172 δισ. ευρώ. Αυτοί που επέκριναν τη συμφωνία, εκ των οποίων ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνης Σαμαράς, αλλά και εσωκομματικοί αντάρτες, θα αναγκάζονταν να διαλέξουν πλευρά και πιθανότατα θα στήριζαν το πακέτο, καθώς η επικρατέστερη εναλλακτική θα ήταν η έξοδος από το ευρώ, υποστήριξε ο Γ. Παπανδρέου. Η νίκη θα του έδινε τη λαϊκή εντολή για τις μεταρρυθμίσεις που ζητούσαν οι δανειστές.

Ο Γ. Παπανδρέου, όμως, δεν συμβουλεύτηκε κανέναν άλλο πέρα από τον στενό του κύκλο. Αντιθέτως, εκείνο το βράδυ παρουσίασε το σχέδιό του ως τετελεσμένο γεγονός στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Όσοι βρίσκονταν στο δωμάτιο -εκ των οποίων και ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος- σοκαρίστηκαν. «Το βράδυ της Κυριακής, κατά την τελευταία μας κατ’ ιδίαν συνάντηση, ο Γ. Παπανδρέου μίλησε μόνο για μία πρόταση περί ψήφου εμπιστοσύνης και καθόλου για δημοψήφισμα» δήλωσε ο κ. Βενιζέλος, προσθέτοντας ότι τις επόμενες ώρες υπέφερε από έντονους πόνους στην κοιλιακή χώρα που τον ανάγκασαν να πάει στο νοσοκομείο. «Σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση, ήταν αποτέλεσμα του στρες».

«Θυμάμαι πως το πρώτο που σκέφτηκα ήταν: 'Ελπίζω να το έχει πει στη Μέρκελ'» είπε ένας υπουργός.

Ο Γ. Παπανδρέου αργότερα ισχυρίστηκε ότι είχε αφήσει υπόνοιες στους υπόλοιπους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάποιοι αναγνωρίζουν αόριστες αναμνήσεις κι άλλοι δεν θυμούνται τίποτα. «Εγώ ποτέ δεν το πήρα στα σοβαρά» δήλωσε ένας εξ αυτών και συμπλήρωσε: «Μου έμοιαζε κάπως απελπισμένο».

Η αντίδραση Σαρκοζί

Έτσι, όταν ο Ν. Σαρκοζί έμαθε ότι ο Γ. Παπανδρέου είχε αποφασίσει να θέσει την προσεκτικά σχεδιασμένη συμφωνία για το πρόγραμμα στήριξης σε δημοψήφισμα εξερράγη. «Ήταν οργισμένος», είπε ένας βοηθός του.

Οι αγορές ομολόγων της ευρωζώνης, οι οποίες είχαν προσωρινά μαζευτεί μετά τη συμφωνία για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, βρέθηκαν σε πανικό πωλήσεων. Οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων της Ελλάδας αυξήθηκαν κατά 16,2% σε μία μέρα. Πιο ανησυχητικό ήταν το γεγονός ότι το κόστος δανεισμού για τις ισχυρότερες κυβερνήσεις της ευρωζώνης άρχισε να πλησιάζει σε επίπεδα που ανάγκασαν κι άλλες χώρες σε προγράμματα διάσωσης.

Ο Ν. Σαρκοζί κάλεσε τους στενότερους συμβούλους του σε μία έκτακτη συνάντηση. Σύμφωνα με άτομο που συμμετείχε σε αυτήν, η αρχική αντίδραση του Γάλλου προέδρου ήταν να εξαναγκάσει τον Γ. Παπανδρέου σε αλλαγή πορείας. Είτε θα αποδεχόταν το νέο πακέτο χωρίς προϋποθέσεις άμεσα ή η Ελλάδα θα οδηγούνταν εκτός ευρώ.

Ο Ενρί Γκουιάνο, ο έμπιστος του Σαρκοζί, σημείωσε πως ο ίδιος ο Σαρλ ντε Γκολ προτιμούσε τα δημοψηφίσματα από την κοινοβουλευτική πολιτική. Εάν ζητούσε από τον Παπανδρέου να ακυρώσει ένα δημοψήφισμα θα ήταν σαν να αντιτίθεται στις παραδόσεις που τους κληροδότησε ο ντε Γκολ. Έτσι, ο Ν. Σαρκοζί κατέληξε σε έναν συμβιβασμό: ο Γ. Παπανδρέου θα προχωρούσε με το δημοψήφισμα, αλλά όχι για το πακέτο στήριξης.

Η πρόσκληση στις Κάννες

Ο Ν. Σαρκοζί τηλεφώνησε στην Α. Μέρκελ και συμφώνησαν σε μία στρατηγική. Θα καλούσαν τον Παπανδρέου στις Κάννες, όπου σε 48 ώρες θα διεξαγόταν η σύνοδος του G20 και θα τον έπειθαν να κάνει το δημοψήφισμα με το ερώτημα εάν η Ελλάδα θα παραμείνει στην ευρωζώνη.

Στο Βερολίνο, η Α. Μέρκελ διχάστηκε για το θέμα του «Grexit», και πολλοί σύμβουλοι -ειδικότερα ο ισχυρός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- υποστήριξαν ότι θα έδενε περισσότερο τα 16 εναπομείναντα μέλη και θα τους έδινε τη δυνατότητα να βγουν από την κρίση.

«Ήθελε πολύ να είναι ένα σαφές ερώτημα εντός ή εκτός ευρώ» δηλώνει Γερμανός αξιωματούχος. «Για εκείνη το σημείο κλειδί ήταν εάν οι ίδιοι οι Έλληνες ήθελαν να είναι εντός ή εκτός και εάν με το δημοψήφισμα αποφάσιζαν ότι θέλουν την έξοδο, τότε ο δρόμος θα ήταν ευκολότερος».

Πολλοί αξιωματούχοι ακόμη αναρωτιούνται γιατί ο Παπανδρέου συμφώνησε να εμφανιστεί στις Κάννες για να τον επιπλήξουν. Αν και εξεπλάγη με το ξέσπασμα θυμού από τους Ευρωπαίους ηγέτες, ο ίδιος δήλωσε ότι χάρηκε για την ευκαιρία που είχε να αποσπάσει στήριξη για την ιδέα του δημοψηφίσματος σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το «τελεσίγραφο»

Ο Ν. Σαρκοζί κάλεσε τους ομότιμους ηγέτες στο Παλάτι στις 5:30 μ.μ. την Τετάρτη, μία ώρα πριν συναντηθούν με τον Παπανδρέου, για να συμφωνήσουν στον τρόπο με τον οποίο θα τον αντιμετωπίσουν.

Στη συνάντηση συμμετείχαν η Α. Μέρκελ, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και πρόεδρος του Eurogroup, η Κριστίν Λαγκάρντ, γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και οι δύο πρόεδροι της Ε.Ε., Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Χέρμαν Βαν Ρομπάι.

Ο Ν. Σαρκοζί έδωσε σε όλους ένα λευκό χαρτί με τίτλο Position commune sur la Grèce – Κοινή θέση για την Ελλάδα. «Η ιδέα ήταν να μπει ο Παπανδρέου στη γωνία» δήλωσε ένας από τους παρευρισκόμενους.

Το σχέδιο έξι σημείων του Σαρκοζί -που έχουν στη διάθεσή τους οι F.T.- ήταν σαφές και σκληρό. Ο Έλληνας πρωθυπουργός έπρεπε να δεχθεί το πρόγραμμα στήριξης που είχε συμφωνηθεί την προηγούμενη εβδομάδα και δεν θα δινόταν καμία περαιτέρω βοήθεια μέχρις ότου το κοινοβούλιο της χώρας το επικύρωνε με την ψήφο του.

«Είμαστε πάντα έτοιμοι να βοηθήσουμε την Ελλάδα παρά τη μονομερή απόφαση να ανακοινωθεί το δημοψήφισμα χωρίς πρότερη ενημέρωση» αναφέρει το δεύτερο σημείο, σε μία σαφή ένδειξη της οργής του κ. Σαρκοζί. Το έκτο σημείο είναι το πιο ξεκάθαρο: «Το δημοψήφισμα θα αφορά μόνο την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Ο Γ. Παπανδρέου στη συνέχεια ισχυρίστηκε ότι αυτός που πάλεψε μαζί του για να αλλάξει η διατύπωση του δημοψηφίσματος ήταν κυρίως ο Ν. Σαρκοζί και πως η Α. Μέρκελ ήταν με τη δική του πλευρά. Όσοι βρίσκονταν στην αίθουσα, όμως, αναφέρουν ότι μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών -συμπεριλαμβανομένης της Α. Μέρκελ- υπήρχαν ελάχιστες διαφωνίες.

Έχοντας συμφωνήσει στη γραμμή για την Ελλάδα, ο Ν. Σαρκοζί γύρισε τη συζήτηση σε κάτι που τους απασχολούσε περισσότερο: στην Ιταλία. Το δημοψήφισμα του Παπανδρέου είχε δημιουργήσει ένα δίλημμα για την Ελλάδα, αλλά επίσης έβγαλε στην επιφάνεια έναν πολύ μεγαλύτερο φόβο: ότι η μετάδοση από την Αθήνα θα διαχεόταν σε όλη την ευρωζώνη. Η χώρα που αντιμετώπιζε τον μεγαλύτερο κίνδυνο ήταν η Ιταλία.

Με δημόσιο χρέος σχεδόν 2 τρισ. ευρώ -το τέταρτο μεγαλύτερο στον κόσμο- οι αξιωματούχοι του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών εκτιμούσαν ότι ένα τριετές πρόγραμμα στήριξης θα άγγιζε περίπου τα 600 δισ. ευρώ. Δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα στην Ε.Ε. ή στο ΔΝΤ γι' αυτό. Η Ιταλία ήταν απλούστατα πολύ μεγάλη για να διασωθεί.

«Δεν μπορούσαμε να αντέξουμε το κόστος της Ιταλίας» ανέφερε αξιωματούχος του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών και συμπλήρωσε: «Κανένας δεν μπορούσε. Θα ήταν κατά συνέπεια πιθανότατα το τέλος της ευρωζώνης».

Η Κρ. Λαγκάρντ έφτασε στις Κάννες με ένα σχέδιο, να τεθεί η Ιταλία σε ένα «προληπτικό πρόγραμμα» 80 δισ. ευρώ, σε μία γραμμή πίστωσης που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, αλλά θα οδηγούσε επίσης σε εντατική παρακολούθηση, ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας που είχε απολέσει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων ηγετών, θα εφάρμοζε τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Υποστήριξε πως μόνο έτσι οι αγορές θα άρχιζαν να δανείζουν και πάλι την Ιταλία με βιώσιμο επιτόκιο. «Η Ιταλία δεν έχει αξιοπιστία» δήλωσε η Κρ. Λαγκάρντ στη συζήτηση.

Αλλά η απόφαση για την Ιταλία μπορούσε να περιμένει. Ο Γ. Παπανδρέου αναμενόταν από στιγμή σε στιγμή.

Ο ψυχολογικός πόλεμος

Στη συνάντηση, πολλοί από τους συμμετέχοντες έμειναν άναυδοι. Στο ημερολόγιό του, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Φρανσουά Μπορουάν, έκανε λόγο για ψυχολογικό πόλεμο. Άλλοι, ειδικότερα οι δύο πρόεδροι της Ε.Ε., είπαν στη συνέχεια στους συνεργάτες τους ότι ένιωθαν πολύ άβολα με το γεγονός πως μία μικρή ομάδα Ευρωπαίων ηγετών πίεζαν τον εκλεγμένο πρωθυπουργό μιας χώρας. «Ποτέ δεν είδα μία συνάντηση τόσο έντονη και τόσο δύσκολη» είπε ένας εκ αυτών των συνεργατών.

Από τη στιγμή που ο Γ. Παπανδρέου με τον Ε. Βενιζέλο έφτασαν στην αίθουσα, ο Ν. Σαρκοζί ξεκίνησε αυτό που ένας αξιωματούχος χαρακτήρισε «the full Sarkozy»: μία στοχευμένη, οργισμένη αποκήρυξη της απόφασης του Παπανδρέου για δημοψήφισμα.

«Σαφέστατα το συναίσθημα ήταν: κάναμε τα πάντα για να σας βοηθήσουμε, κάναμε τα πάντα για να σας κρατήσουμε στην ευρωζώνη, πήραμε οικονομικό και πολιτικό κίνδυνο» είπε μέλος της γαλλικής αποστολής. «Είναι η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους του κόσμου, στην Ιστορία, και τώρα το μόνο που κάνετε είναι να μας προδίδετε».

Ο Παπανδρέου αιφνιδιάστηκε. «Έρχεται και αρχίζει να μιλά έξαλλος για το δημοψήφισμα», λέει για τον Σαρκοζί. «Η θέση του Σαρκοζί ήταν πολύ επιθετική. Δεν ήταν ευγενική. Πολύ-πολύ ισχυρή και πολύ επιθετική, ώστε να μπει η Ελλάδα στο δίλημμα: εντός ή εκτός» είπε ο Ε. Βενιζέλος.

Οι Έλληνες προσπάθησαν να αντεπιτεθούν. Ο Παπανδρέου παρουσίασε το σχέδιό του: το δημοψήφισμα θα γινόταν σε έναν μήνα και θα ανάγκαζε τον Σαμαρά και τους εσωκομματικούς του αντιπάλους να ευθυγραμμιστούν, δεδομένου ότι ακόμη και οι πιο δηλητηριώδεις επικριτές του δεν θα μπορούσαν να αντιταχθούν στη μόνη σωτηρία για την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη. Τότε ο Παπανδρέου διάβασε την προτεινόμενη διατύπωση για το δημοψήφισμα. «Ήταν μία κάπως μεγάλη παράγραφος» παραδέχθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

«Πρέπει να το λύσουμε εδώ»

Η Α. Μέρκελ ήταν η πρώτη που αντέδρασε και δεν ήταν χαρούμενη. «Ή θα το λύσουμε αυτό εδώ, μεταξύ μας ή στα μάτια του κόσμου θα έχουμε αποτύχει» είπε. «Wir müssen entscheiden» - πρέπει να αποφασίσουμε. «Ή θέλετε να μείνετε εντός ευρωζώνης ή όχι» είπε.

Όσοι βρίσκονταν στην αίθουσα είπαν ότι ο Παπανδρέου εμφανώς αποθαρρύνθηκε καθώς συνεχιζόταν η μάχη. Όταν κουράστηκε, ο Ε. Βενιζέλος ανέλαβε τη μάχη, που για πολλούς ήταν σημάδι ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι είχε καταστεί εξαντλημένη πολιτική δύναμη και ο Ε. Βενιζέλος, ο οποίος εδώ και καιρό εποφθαλμιούσε την πρωθυπουργία, κινήθηκε για να εκμεταλλευθεί την αλλαγή των συνθηκών.

Ήταν η αλλαγή στη γλώσσα του σώματος που πρόσεξε ο Μπαρόζο, ο οποίος καθόταν αθόρυβα. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε αργότερα στους συνεργάτες του ότι η σκηνή που ξετυλίχτηκε μπροστά του τον έκανε να ανησυχεί περισσότερο. Πέρα από τη γενική συζήτηση περί ελληνικής εξόδου από το ευρώ, η οποία κατά τους αξιωματούχους της Κομισιόν θα προκαλούσε ανεξέλεγκτο πανικό στις αγορές για τον ευρωπαϊκό Νότο, η προοπτική μηνιαίας καμπάνιας για το δημοψήφισμα σήμαινε εβδομάδες αβεβαιότητας, δηλαδή αυτό ακριβώς που προσπαθούσαν να αποφύγουν καθώς οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων είχαν φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα.

Το τηλεφώνημα Μπαρόζο σε Σαμαρά

Εν αγνοία του Ν. Σαρκοζί και της Α. Μέρκελ, τηλεφώνησε στον Α. Σαμαρά, τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης από το ξενοδοχείο του πριν ξεκινήσει η συνάντηση. Γνώριζε ότι εκείνος ήθελε απεγνωσμένα να αποφύγει το δημοψήφισμα.

Ο Α. Σαμαράς του είπε ότι τώρα ήταν πρόθυμος να συνυπογράψει σε μία κυβέρνηση εθνικής ενότητας μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ - κάτι που επιμελώς απέφευγε επί μήνες, ελπίζοντας ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει την πρωθυπουργία.

Ο Μπαρόζο κάλεσε το συμβούλιό του και στελέχη της Κομισιόν στη σουίτα του στο Hotel Majestic Barrière για να χαράξει στρατηγική. Αποφάσισε ότι δεν θα έλεγε στον Ν. Σαρκοζί ή στην Α. Μέρελ για εκείνη τη συνομιλία, αλλά σύμφωνα με άτομα που βρέθηκαν σε εκείνη τη σουίτα, ξεκίνησε τη συζήτηση για πιθανά ονόματα τεχνοκρατών που θα μπορούσαν να πάρουν τα ηνία από τον Παπανδρέου σε μία κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Το πρώτο πρόσωπο που είπε ο Μπαρόζο ήταν ο Λουκάς Παπαδήμος. Σε μία εβδομάδα, ο Λ. Παπαδήμος ανέλαβε καθήκοντα.

Το τετ α τετ Μπαρόζο - Βενιζέλου

Παρατηρώντας τον Ε. Βενιζέλο μερικές ώρες αργότερα, ο Μπαρόζο είδε την ευκαιρία. Ο Ν. Σαρκοζί έκλεισε τη συνάντηση διαβάζοντας ξανά το σχέδιο των έξι σημείων, είπε στον Παπανδρέου να επιστρέψει στην Αθήνα και να «πάρει μία απόφαση» και ο Μπαρόζο πήρε τον Βενιζέλο στην άκρη.

«Πρέπει να σκοτώσουμε αυτό το δημοψήφισμα» του είπε. Ο υπουργός Οικονομικών συμφώνησε σχεδόν αμέσως. Το τέλος του δημοψηφίσματος θα ήταν επίσης το τέλος του Παπανδρέου.

Μετά από κάποια σύντομα σχόλια στον Τύπο όπου είπε ότι «το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα κρίνει την παραμονή ή μη της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ», ο Παπανδρέου πήρε τον δρόμο της επιστροφής προς το αεροδρόμιο της Νίκαιας. Στο αυτοκίνητο, γύρισε στον Ε. Βενιζέλο και του είπε ότι τα πράγματα δεν είχαν πάει τόσο άσχημα όσο φοβόταν. Ο Ε. Βενιζέλος ήταν δύσπιστος. Κατά την πτήση προς Αθήνα, ενώ ο Γ. Παπανδρέου κοιμόταν, ο Βενιζέλος ενθαρρύνθηκε από την παραίνεση του Μπαρόζο και είπε σε έναν βοηθό του να συντάξει μία δήλωση που θα κοινοποιούσε με την προσγείωση του αεροπλάνου, στις 4:45 π.μ. της Πέμπτης. «Η θέση της Ελλάδας μέσα στο ευρώ είναι μια ιστορική κατάκτηση της χώρας που δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση. Το κεκτημένο αυτό του ελληνικού λαού δεν μπορεί να εξαρτηθεί από τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος».

Το δημοψήφισμα του Παπανδρέου είχε πεθάνει. Όπως και η πρωθυπουργία του.

Το σχέδιο για χρηματοδότηση του Ταμείου μέσω των SDRs

Για μήνες ο Ομπάμα έβλεπε την κατάσταση στην Ευρώπη να γίνεται όλο και χειρότερη και η ανησυχία μεγάλωνε. Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Tim Geithner προσπαθούσε να περάσει μαθήματα από την τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ, κυρίως ότι μόνο ένα μεγάλο τείχος κρατικού χρήματος μπορεί να καθησυχάσει τους επενδυτές.

Ωστόσο οι Αμερικανοί καταλάβαιναν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες κινούνταν διαφορετικά. Οι ΗΠΑ είχαν μόνο ένα στόχο, λέει Ευρωπαίος που συνάντησε τον Geithner. Η ευρωζώνη έπρεπε να σωθεί γιατί διαφορετικά θα υπήρχε μεγάλη ύφεση (depresson) στην Ευρώπη και αυτό θα επηρέαζε την οικονομία της υπερδύναμης.

Η αμηχανία όμως ήταν εμφανής και η επιτομή της ήταν οι σχέσεις με τη Μέρκελ που συχνά έβρισκε την αμερικανική παρέμβαση ακατάλληλη και μη επιθυμητή. Το Βερολίνο πίεσε για να εμπλακεί το ΔΝΤ, αλλά η Μέρκελ έλεγε στους συναδέλφους της ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται από Ευρωπαίους.

Ωστόσο πολλοί σε Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη και Παρίσι καλωσόρισαν την αμερικανική παρέμβαση ως ένα αντίβαρο στο Βερολίνο.

Όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κλήθηκαν ξανά από τον Σαρκοζί στις 9:30 το βράδυ στις Κάννες είδαν με έκπληξη τον Ομπάμα να προεδρεύει στη συνάντηση. Πολλοί πίστευαν ότι η βραδιά θα αφιερωνόταν στην προσπάθεια να πειστεί ο Μπερλουσκόνι να καταφύγει η Ιταλία στο ΔΝΤ, κάτι που οι Ιταλοί είχαν απορρίψει το πρωί.

Ωστόσο ο Ομπάμα ξεκίνησε με κάτι διαφορετικό. Ένα σχέδιο να αυξηθεί το τείχος προστασίας της Ευρώπης. Για Γάλλους και Αμερικανούς η περισσότερο προφανής πηγή για να χρηματοδοτηθεί το τείχος ήταν η ΕΚΤ. Αλλά το Βερολίνο για πολύ καιρό στεκόταν ενάντια στη χρηματοδότηση κρατών από την κεντρική τράπεζα. Ήταν θέμα αρχής, το οποίο είχε τις ρίζες του στη γερμανική ιστορία.

Οι αντιπροσωπείες της Γαλλίας και των ΗΠΑ είχαν δουλέψει σε ένα σχέδιο που θα έπειθε τις αγορές ότι υπάρχει αρκετό χρήμα για να αποφευχθεί ελληνική πτώχευση ή κάποια άλλη χωρίς να προσκρούει στις αντιρρήσεις της Γερμανίας και ήλπιζαν ότι στις Κάννες αυτό θα γινόταν αποδεκτό. Περιελάμβανε μια μορφή μετρητού που δεν είναι πολύ γνωστή: τα Ειδικά Τραβηχτικά Δικαιώματα (special drawing rights  - SDRs).

Τυπικά δεν είναι χρήμα. Δημιουργήθηκαν από το ΔΝΤ το 1969 ως αντικατάστατο του χρυσού και του δολαρίου στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό λογιστικό. Γνωστά ως «χάρτινος χρυσός» δεν μπορούν να κατέχονται από κανέναν άλλον πλην του ΔΝΤ και πρέπει να μετατραπούν σε άλλο νόμισμα πριν ξοδευτούν.

Το 2009 μετά την κρίση που προκάλεσε η Lehman Brothers το G20 αύξησε το ποσό των SDRs κατά 250 δισ. δολάρια. Στις Κάννες οι ΗΠΑ και η Γαλλία ήθελαν κάτι ανάλογο. Αντί όμως για το ΔΝΤ η ευρωζώνη θα διέθετε SDRs αξίας 140 δισ. ευρώ για ένα ταμείο διάσωσης.

Ακόμα και αυτοί που σχεδίασαν την πρόταση παραδέχονται ότι ήταν βιαστική. Στη συνάντηση ο Ομπάμα είπε ότι «οι ΗΠΑ θα προτιμούσαν η ΕΚΤ να δράσει όπως η Fed, αλλά αυτό δεν δείχνει να είναι εφικτή επιλογή», μια ξεκάθαρη αναφορά στις γερμανικές αντιδράσεις.

Το «όχι» του Jens Weidmann

Η Μέρκελ είχε ένα ακόμα πρόβλημα. Ήταν ανοικτή στην πρόταση, αλλά τα SDRs δεν ελέγχονται από κυβερνήσεις, αλλά από τις κεντρικές τράπεζες. Και ο Jens Weidmann επικεφαλής της Bundesbank διαφώνησε.

Από πηγές του ΔΝΤ ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης είχε μάθει για το σχέδιο και έτσι έγραψε γρήγορα μια επιστολή προς την καγκελάριο για τη διαφωνία του.

Η διαφωνία ήταν ιδεολογική, αλλά και πρακτική. Εκτίμησε ότι η χρήση ξένων αποθεματικών για τη δημιουργία του Ταμείου θα έστελνε λάθος μήνυμα στις αγορές και θα ήταν δείγμα απελπισίας. Το βασικό πρόβλημα όμως ήταν ότι τα SDRs, όπως τα αποθέματα χρυσού μιας χώρας, είναι μέρος των συναλλαγματικών διαθεσίμων και αποκλειστικά θέμα της κεντρικής τράπεζας η διαχείρισή τους. Δεν είχε πρόβλημα να αυξηθεί το ποσό που δόθηκε το 2009 στο ΔΝΤ, αλλά η χρήση τους για ένα ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης θα δημιουργούσε ένα επικίνδυνο προηγούμενο, εκτίμησε.

Στην επιστολή καλούσε τη Μέρκελ να απορρίψει την πρόταση. Αυτή η επιστολή όμως δεν έφτασε έγκαιρα στη γερμανική αντιπροσωπεία στις Κάννες. Η διαφωνία έγινε γνωστή από το τηλέφωνο. Υπήρξε σειρά τηλεφωνημάτων σε μια προσπάθεια να αλλάξει γνώμη ο κεντρικός τραπεζίτης. Αλλά δεν άλλαξε.

Τελικά στη συνάντηση όταν έγινε η πρόταση από τον Σαρκοζί και τον Ομπάμα η Μέρκελ είπε τα «κακά» νέα: η Bundesbank διαφωνεί και η ίδια δεν μπορεί να το δεχτεί χωρίς την Bundesbank. Είπε ότι υποστηρίζει πολιτικά το σχέδιο και πως αν η Ιταλία δεχτεί να λάβει βοήθεια 80 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ η ίδια θα πάει στη γερμανική Βουλή να ζητήσει αύξηση του ποσού για το Ταμείο Διάσωσης. Για τα SDRs όμως η απάντηση ήταν «όχι».

Τα δάκρυα της Μέρκελ

Η Μέρκελ ήταν στη γωνία. Ο Ομπάμα υποστήριξε ότι η ιδέα της προσφυγής της Ιταλίας στο ΔΝΤ ήταν κακή. Ο Σαρκοζί προσπάθησε να πετύχει έναν συμβιβασμό. Οι ΗΠΑ ήθελαν η Γερμανία να συνεισφέρει με τα SDRs, αλλά η Γερμανία προσέφερε «μερική» δέσμευση αν η Ιταλία έμπαινε σε πρόγραμμα του ΔΝΤ. Ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Giulio Tremonti ήταν ξεκάθαρος: η Ιταλία δέχεται παρακολούθηση του ΔΝΤ, αλλά όχι πρόγραμμα.

Θα μπορούσε το ιταλικό σχέδιο για παρακολούθηση της οικονομίας από το Ταμείο, συν δέσμευση της Γερμανίας να βοηθήσει με διμερή δάνεια να ήταν αρκετό; Αυτό αναρωτήθηκε ο Γάλλος πρόεδρος.

«Όχι. Η Γερμανία έχει το 1/4 από όλες τις τοποθετήσεις της ευρωζώνης σε SDRs», απάντησε ο Ομπάμα. «Αν έχεις όλες τις χώρες της ευρωζώνης, αλλά όχι τη Γερμανία αρχίζει να χάνεται η αξιοπιστία».

Τότε ήρθε το ξέσπασμα δακρύων της Μέρκελ. «Δεν είναι δίκαιο. Δεν μπορώ να αποφασίσω ενάντια στην Bundesbank. Δεν μπορώ να το κάνω αυτό».

Το ξέσπασμα μετρίασε τις αμερικανικές και τις γαλλικές απαιτήσεις για συμφωνία εδώ και τώρα. «Είδε ότι το παρατράβηξε», σχολιάζει για τη στάση του Ομπάμα Ευρωπαίος που ήταν στον χώρο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ρώτησε αν η Μέρκελ μπορούσε να λύσει το θέμα με την Bundesbank ως τη Δευτέρα, ενώ επίσης αναρωτήθηκε αν μπορεί να υπάρξει αναφορά στην απόφαση της Συνόδου. Αμφότεροι δεν είχαν καταλάβει την καγκελάριο. «Δεν πρόκειται να πάρω τόσο μεγάλο ρίσκο χωρίς να λάβω κάτι από την Ιταλία. Δεν πρόκειται να αυτοκτονήσω».

Έτσι, έληξε η συνάντηση.

Οι ηγέτες βρέθηκαν ξανά το επόμενο πρωί, αλλά το momentum είχε χαθεί. «Η καταιγίδα πέρασε», είπε κάποιος που μετείχε και στις δύο συναντήσεις. Το σχέδιο για τα SDRs δεν ξαναείδε το φως.

Αργότερα ο Μπερλουσκόνι αποκάλυψε στη συνέντευξη τύπου αυτό που όλοι ήθελαν να μείνει μυστικό: το ΔΝΤ του προσέφερε ένα σχέδιο διάσωσης. Η Ιταλία έλαβε έτσι το στίγμα ότι χρειάζεται πρόγραμμα στήριξης χωρίς να πάρει χρήματα. Οι αγορές αντέδρασαν.

Η αποτυχία στις Κάννες τροφοδότησε με οξυγόνο τη φωτιά της κρίσης. Σε μια εβδομάδα τα επιτόκια στα ιταλικά ομόλογα έφτασαν το 7,5%. Της Ελλάδας εκτοξεύτηκαν στο 33%, επίπεδο χωρίς προηγούμενο για ανεπτυγμένη χώρα.

Χωρίς νέο τείχος προστασίας δεν ήταν ξεκάθαρο τι θα έσωζε το ευρώ...

FT.com

The Financial Times Ltd.

πηγή

Η αναζήτηση

Ένας παλιός ινδικός μύθος διηγείται, πως κάποια εποχή όλοι οι άνθρωποι ήσαν θεοί. Όμως, καταχράστηκαν τόσο πολύ τη θειότητά τους, ώστε ο Μπράχμα, ο κύριος των θεών, αποφάσισε να τους αφαιρέσει την θεία εξουσία και να την κρύψει σε ένα σημείο, όπου θα ήταν αδύνατο να την ξαναβρούν. Το μεγάλο πρόβλημα που ανέκυψε, λοιπόν, ήταν το να βρεθεί μία κρύπτη.

Όταν οι ελάσσονες θεοί κλήθηκαν σε συμβούλιο για να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα, πρότειναν το εξής: «Ας θάψουμε την θειότητα του ανθρώπου μέσα στη γη».

Όμως, ο Μπράχμα απάντησε: «Όχι, δεν αρκεί, γιατί ο άνθρωπος θα σκάψει και θα την βρει».

Τότε, οι θεοί απάντησαν: «Σ΄ αυτή τη περίπτωση, ας ρίξουμε την θειότητά του στα τρίσβαθα των ωκεανών».

Όμως και πάλι ο Μπράχμα απάντησε: «Όχι, γιατί αργά ή γρήγορα ο άνθρωπος θα εξερευνήσει τα βάθη όλων των ωκεανών και είναι βέβαιο, πως μια μέρα θα την ξαναβρεί και θα την επαναφέρει στην επιφάνεια».

Τότε, οι ελάσσονες θεοί κατέληξαν: «Δεν ξέρουμε πού να την κρύψουμε, γιατί δε φαίνεται να υπάρχει πάνω στη γη ή μέσα στη θάλασσα κάποιος τόπος στον οποίο να μη φθάσει μια μέρα ο άνθρωπος».

Τότε ο Μπράχμα είπε: «Να, τι θα κάνουμε με την θειότητα του ανθρώπου: Θα την κρύψουμε στα τρίσβαθα του ίδιου του του εαυτού, γιατί εκεί είναι το μόνο μέρος όπου δεν θα σκεφθεί να ψάξει».

Από εκείνη την εποχή, καταλήγει ο μύθος, ο άνθρωπος έκανε το γύρο της γης, σκαρφάλωσε, βυθίστηκε και έσκαψε, αναζητώντας κάτι το οποίο βρίσκεται μόνο μέσα του.

πηγή

Καλή Ανάσταση!

Καλή Ανάσταση! Με αγάπη και υγεία.

Και βεβαία καλή ελευθέρωση από τα μεγάλα συμφέροντα που ξεζούμισαν την Ελλάδα και τους Έλληνες, μαζί με την βοήθεια των διεφθαρμένων πολιτικάντων που έδρασαν έως το 2009, όπως κάνουν και εδώ και δυο χρόνια τώρα, μετά την εκτέλεση της πολιτικής αποστασίας του 2011 που διατάχτηκε από τους τραπεζίτες εντός και εκτός Ελλάδας. Όπως και από όλα τα τσιράκια τους κρυφά η φανερά, μεγάλα η μικρά. 

Περί εκατομμυρίων που μοίραζε η κυβέρνηση εκ νέου στα ΜΜΕ και περί επιλεκτικής κακής λειτουργίας server του Internet

Ελπίζω ότι η ξαφνική κακή λειτουργία (εκ νέου) του Ιντερνετ στο δικό μου server του Otenet δεν έχει καμιά σχέση με άρθρα όπως αυτό που μόλις συμπλήρωσα (με ένα ακόμα Υ.Γ. 2)… παρόλο που όταν γράφω κάτι τέτοιο πάντα συμβαίνει… τυχαία.

Έτσι και αλλιώς θα συνεχίζω να γράφω αυτά που βλέπει όλος ο κόσμος... και ας μην έχει την δυνατότητα να μιλάει δημοσίως, νομίζω ότι θα αδράξει την ευκαιρία να εκφραστεί δεόντως στις εκλογές. Έτσι ώστε να καταλάβουν όλοι ότι ο κόσμος δεν τρώει κουτόχορτο. Ούτε ότι "φταίει ο κόσμος" διότι ψήφισε αυτούς, μιας και τέτοιους υποστηρίζετε τόσο κομματικά όσο και στα ΜΜΕ σε όλη την χώρα, όπου βρήκατε άλλο ένα πλεόνασμα ώστε να μοιράζετε σε δυο μέρες πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ σε όλες τις τοπικές τηλεοράσεις και radio σε ολόκληρη την χώρα, προεκλογικά…όπως και άλλα 80 εκατομμύρια στο ΔΟΛ… Για να διαφημίζουν ποιους υποψήφιους άραγε;;… 

Χρόνια πολλά και περήφανα Ελλάδα!

Του κόσμου θα είμαι πάντα οδηγήτρα, το κάστρο της πανώριας λευτεριάς, της αρετής, του πνεύματος γεννήτρα, και φάρος της ανθρώπινης καρδιάς.

Ξαφνικά...

Ξαφνικά από χθες στο OTE δήθεν είχα πρόβλημα στο router (το οποίο λύθηκε χθες σε 5 λεπτά από το τηλέφωνο) σήμερα πιθανόν έχω πρόβλημα στην σύνδεση με το Ιντερνετ… (έχω 5 λεπτά την ώρα Ιντερνετ και αν... σαν καψόνια ένα πράγμα μου φαίνονται!!!... ειδικά όταν το... πρόβλημα έφτιαξε χθες ΑΠΟ ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ με τις οδηγίες που μου έδωσε η κοπέλα- τέχνικο... άλλα επαναεμφανίστηκε και πάλι απο το πρωί, όταν έρχονται και οι διοικητικοί στην δουλειά...) ) το οποίο πρόβλημα θα το κοιτάξουν οι τεχνικοί του ΟΤΕ ΨΗΦΙΑΚΑ ΈΩΣ ΑΥΡΙΟ … ΚΑΙ ΑΝ ΚΑΙ ΑΥΡΙΟ… σπασμωδικά θα γράφω πιθανών από το Ιντερνετ καφέ… ΑΝ δεν θα πάθει και αυτό ζημιά στην περιοχή μου

Εντωμεταξύ ο Νίκος Ανδρουλάκης συνεχίζει ως άλλος ένας Άρη Σπυλιοτόπουλο (που έλεγε “Kαραμανλή η τανκς")… οποίος είναι εναντίον του Βενιζέλου είναι Χρυσή Αυγή για τον διορισμένο του γραμματέα, όπως και για άλλους τέτοιους… δημοκράτες...

Η αλλιώς ο Νίκος Ανδρουλάκης συνεχίζει την «ενωτική» του στρατηγική, την οποία την πρόβαλε από τις πρώτες μέρες από το κανάλι του Mega (τους), έως και στην τελευταία του δημόσια ομιλία στην «ελιά» οπού ούτε λίγο, ούτε πολύ, ο διορισμένος βενιζελικος γραμματέας υποστήριξε ότι "ο Γιώργος Παπανδρέου έφερε την ΧΑ στην βουλή" (αυτό έρχεται μετά που ο κολλητός του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλο ως εκπρόσωπος τύπου του ΠΑΣΟΚ του Βενιζελου ζήτησε συγνώμη στην βουλή απότον Κώστα Καραμανλή "για την αντιπολίτευση που του έκανε ο Γιώργος Παπανδρέου")  … Τους υπενθυμίζω ότι ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΡΙΞΑΝ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΑΠΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΕΦΕΡΑΝ ΤΗΝ ΧΑ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ.

Αν έχεις τέτοιους "προοδευτικούς κεντροΑΡΙΣΤΕΡΟΥΣ" τι τους χρειάζεστε τους δεξιούς συντηρητικούς;;; Βλέποντας τους σκέφτομαι το "νέο ήθος των άφθαρτων" του Βενιζέλου και ανατριχιάζω... 

ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ ΔΙΟΤΙ ΜΕΡΙΚΟΙ ΕΧΟΥΝ ΤΑΜΠΕΛΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΚΡΑΤΑΝΕ ΚΑΙ ΥΨΗΛΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ.

Υ.Γ. Με τα τσιράκια του γραμματέα που με έβριζαν χυδαία, όπως έβριζαν και ολόκληρο το ΠΑΣΟΚ ΈΩΣ ΤΟ 2012 (αναφέρομαι στην Gwgw Peleki και στην Μαρία Καλογεράκη, οι οποίες δηλώνουν ότι δεν ήταν  και δεν είναι μέλη του ΠΑΣΟΚ ούτε τώρα…απλά η τελευταία διοργανώνει εκδηλώσεις του Τομέα Γυναικών στο Ηράκλειοι "με τα έσοδα της" όπως δηλώνει η ίδια, όπως και ΤΩΡΑ έγινε "ΞΑΦΝΙΚΑ" φίλη με την Σουλαδάκη και μπορεί να δημοσιεύει στην ΕΠΙΣΗΜΗ σελίδα του ΙΣΤΑΜΕ στο φεισμπουκ, όπου οι παπανδρεΪκοι ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ... ) δεν γίνεται «ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ με τις αρχές και αξίες του Ανδρέα Παπανδρέου» όπως έφτιαξαν ένα προφίλ χρήστη του fb -με αυτό το όνομα- οι ίδιες. μαζί με ένα πρώην πολέμιος του προγράμματος Καλλικράτη (με το οποίο πρόγραμμα μπήκε ένα πρώτο φρένο στις σπατάλες στους δήμους, στις νομαρχίες και περιφέρειες!) , όπως δήθεν κάνουν στο φεισμπουκ οι εχθροί όλων των μεταρρυθμίσεων επί της κυβέρνησης του ΓΑ Παπανδρέου… Παρά μόνο αν σφετερισατε και αυτές, εκτός από τις ηγετικές θέσεις στο κόμμα… ΤΡΟΜΑΡΑ ΣΑΣ!!!!!!!!!!!

Ο ανεξάρτητος και ασυμβίβαστος άνθρωπος Αϊνστάιν

Η αξία ενός ανθρώπου θα πρέπει να εξετάζεται με βάση ότι δίνει και όχι ότι μπορεί να λάβει. Να μην προσπαθείς να γίνεις άνθρωπος επιτυχίας, αλλά άνθρωπος αξίας.

Ο άνθρωπος  Αϊνστάιν (14 Μαρτίου 1879 – 18 Απριλίου 1955)

  Το βρέφος με το παράξενο κεφάλι        Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα παιδί          Υπολοχαγοί και λοχίες           

  Η πυξίδα               Η Γεωμετρία                      Το βιολί        Ο καθηγητής δεν φοράει κάλτσες        Γέλιο

  Διάβασμα                  Σπίτι                  Εσωτερική ελευθερία           Ο θεός             Ο έρωτας                      

  Στοιχεία παραδοξότητας.         Ένας εχθρός των βεβαιοτήτων μας           Και οι αντιφάσεις

Το βρέφος με το παράξενο κεφάλι

Λίγο πριν από το μεσημέρι της 14ης Μαρτίου του 1979 η Paulin Einstein ταράχτηκε. Είχε μόλις αντικρίσει το πρώτο δικό της νεογέννητο και ένιωσε ότι γέννησε ένα παραμορφωμένο παιδί . Το  πίσω μέρους ήταν τεράστιο και μπορούσε να διακρίνει πάνω του ένα σωρό γωνίες. Καμία συμμετρία καμία σφαιρικότητα.

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα παιδί

Στον Hermann Einstein άρεσε πολύ να διαβάζει μεγαλόφωνα ποίηση, έδειχνε προτίμηση στον Heine  και στον Rilke ενώ η γυναίκα του Paulin αγαπούσε τη μουσική, έπαιζε πιάνο και ήθελε κάνοντας παιδιά να ενθαρρύνει τις μουσικές του ικανότητες. Στις 14 Μαρτίου του 1879 γέννησε ένα παιδί που του δόθηκε το όνομα Albert. O μικρός άργησε τόσο να μιλήσει που οι δικοί του νόμιζαν ότι δεν θα μιλήσει ποτέ. Οι φόβοι τους όμως διαψεύστηκαν γιατί η γέννηση της αδελφής του όταν εκείνος ήταν δυόμισι ετών τον ώθησε να αρχίσει να μιλάει. Η ΘΑΛΠΩΡΉ ΤΗΣ οικογένειας Αϊνστάιν και η ελεύθερη σκέψη τους, απαλλαγμένη από θρησκευτικές προκαταλήψεις, φαίνεται πως τόνωσαν την αυτοπεποίθηση του Αλβέρτου. Στα τέσσερα χρόνια του μπορούσε να κυκλοφορεί μόνος του στους δρόμους του Μονάχου. «Η ανεξαρτησία ήταν ήδη ριζωμένη στον χαρακτήρα του» θυμόταν αργότερα η αδελφή του η Μάγια. Παρότι του έλειπαν οι φίλοι προτιμούσε να παίζει μόνος του, κάνοντας παζλ ή  φτιάχνοντας πολυώροφα κτίρια με τα χαρτιά της τράπουλας.

Υπολοχαγοί και λοχίες

Πήγε σε δημόσιο δημοτικό σχολείο και οι δάσκαλοι δεν τον εύρισκαν ιδιαίτερα έξυπνο γιατί του έπαιρνε πάρα πολύ ώρα για να λύσει ασκήσεις. Προτιμούσε να τις εξετάζει αργά και συστηματικά παρά να απαντά αυτόματα όπως ήθελαν οι δάσκαλοί του. Η επιμονή, η υπομονή και η οργάνωση, στοιχεία καίρια για τη μετέπειτα πορεία του έκαναν από νωρίς την εμφάνισή τους.

Η παρεξήγηση έγινε ακόμα χειρότερη όταν ο Αϊνστάιν μπήκε στο Γυμνάσιο Luitpold του Μονάχου σε ηλικία δέκα ετών. «Δεν θα καταφέρεις να κάνεις τίποτα στη ζωή σου» του είπε κάποτε ο δάσκαλος των αρχαίων ελληνικών. Αργότερα έγραψε για τα μαθητικά του χρόνια: « οι δάσκαλοι στο Δημοτικό μου θύμιζαν λοχίες και στο Γυμνάσιο υπολοχαγούς».

   Οι δύο πιο ζωντανές επιστημονικές εμπειρίες που διατήρησε από τα παιδικά του χρόνια ήταν η πυξίδα και το πυθαγόρειο θεώρημα. Οι δύο αυτές εμπνεύσεις είναι σχεδόν δύο ιδανικά παραδείγματα των συμπληρωματικών όψεων των επιστημονικών φαινομένων.

Η πυξίδα

« Ένα τέτοιο θαυμασμό ένιωσα ως παιδί 5 ετών όταν ο πατέρας μου έδειξε μια πυξίδα.  Το ότι η βελόνα μπορούσε να συμπεριφέρεται με τέτοιο συνεπή τρόπο δεν ταίριαζε με τη φύση των γνωστών γεγονότων. Ακόμα θυμάμαι ότι η εμπειρία αυτή μου έκανε βαθιά και ανεξάλειπτη εντύπωση. Κάτι το βαθιά κρυμμένο θα έπρεπε να υπάρχει πίσω από τα πράγματα. Αυτά που βλέπει μπροστά του ο άνθρωπος από την παιδική του ηλικία δεν τον προκαλούν τέτοιου είδους αντιδράσεις. Δεν τον ξαφνιάζει η πτώση των σωμάτων, ο άνεμος και η βροχή ούτε το γεγονός ότι το φεγγάρι δεν πέφτει» έγραφε στα 67 του χρόνια

Paul Arthur Schlipp : Albert Einstein: Philosopher – Scientist, 1949

Η Γεωμετρία

« Σε ηλικία 12 ετών είχα μια δεύτερη θαυμαστή εμπειρία.. Ένα μικρό βιβλίο που είχε ως θέμα την Ευκλείδεια Γεωμετρία το οποίο βρέθηκε στα χέρια μου στην αρχή κάποιας σχολικής χρονιάς. Εδώ υπήρχαν προτάσεις – όπως η τομή και των τριών υψών ενός τριγώνου σε ένα μόνο σημείο - οι οποίες αν και δεν ήταν με κανένα τρόπο προφανείς μπορούσαν να αποδειχθούν με τέτοια βεβαιότητα που κάθε  αμφιβολία φαινόταν αδύνατη. Αυτή η διαύγεια και η βεβαιότητα μου προκαλούσαν μία απερίγραπτη αίσθηση.

Τα αντικείμενα τα οποία πραγματεύεται η Γεωμετρία μου φαίνονταν ότι δεν ήταν διαφορετικού τύπου από τα αντικείμενα των αισθητηριακών μας αντιλήψεων, αυτά τα οποία μπορούμε να δούμε και αγγίξουμε. Η πρωτόγονη αυτή ιδέα στηρίζεται και στο γεγονός ότι η σχέση των γεωμετρικών αντικειμένων με τα αντικείμενα της άμεσης εμπειρίας ήταν ασυνείδητα παρούσα

Paul Arthur Schlipp : Albert Einstein: Philosopher – Scientist, 1949

 Το βιολί, ο Μότσαρτ και ο Μπαχ

Από την εφηβεία του και τα φοιτητικά του χρόνια μέχρι και τη δεκαετία του 1940 που πλησίαζε τα εβδομήντα  η μουσική βρισκόταν στο επίκεντρο της δημιουργικής ζωής του Einstein και ο Μότσαρτ με το βιολί στο επίκεντρο της μουσικής του.

Στα δεκάξι του χρόνια στο κυλικείο του σχολείου σκεπτόμενος τη ρήση «η μπύρα κάνει τον άνθρωπο βλάκα και τεμπέλη»  ο Αϊνστάιν ορκίστηκε ότι θα γινόταν θεωρητικός φυσικός και ότι στο εξής δεν θα μεθούσε πια με μπίρα αλλά με Φυσική και με την Κριτική του καθαρού λόγου του Kant. Για να το γιορτάσει κάλεσε τον φίλο του  Χανς Μπίλαρντ να τον συνοδεύσει στο πιάνο σε μια σονάτα του Μότσαρτ. Αυτό που ακολούθησε έμεινε χαραγμένο για πάντα στη μνήμη του Μπίλαρντ. « Όταν το βιολί του άρχισε να τραγουδά, οι τοίχοι του δωματίου έμοιαζαν να υποχωρούν για πρώτη φορά εμφανίστηκε μπροστά μου ο πραγματικός Μότσαρτ ποτισμένος με την ελληνική ομορφιά και τις καθαρές γραμμές της ατίθασος, παιχνιδιάρικος και μεγαλειώδης».

Ο Αϊνστάιν προτιμούσε την αυστηρά δομημένη ντετερμινιστική μουσική του Μπαχ και του Μότσαρτ. Φανταζόταν τον Μότσαρτ να αρπάζει μελωδίες στον αέρα που πετούσαν αενάως στο Σύμπαν και σκεφτόταν ότι ο ίδιος δούλευε σαν τον Μότσαρτ όχι απλώς φτιάχνοντας θεωρίες αλλά ανταποκρινόμενος στη Φύση, σε μια αρμονία με το Σύμπαν. «Αυτό έχω να πω για το έργο του Μπαχ: να ακούς, να παίζεις να αγαπάς, να σέβεσαι και να κρατάς το στόμα σου κλειστό». Η μουσική του Ντεμπισί είχε γι αυτόν μια εκλεπτυσμένη πολυχρωμία . Από την άλλη έβρισκε τον Μπετόβεν πολύ μελοδραματικό, τον Ρίχαρντ Στράους προσηλωμένο στην εξωτερική όψη των πραγμάτων και είχε δηλώσει ευθαρσώς ότι «ο θεός να με συγχωρέσει αλλά ο Βάγκνερ δεν είναι του γούστου μου»

Τα γούστα του στη μουσική και στη φυσική ήταν αλληλένδετα.

Έβλεπε τις μουσικές και τις επιστημονικές αλήθειες ως πλατωνικές μορφές, τις οποίες η ανθρώπινη διάνοια καλείται να διαισθανθεί.

Ο καθηγητής δεν φοράει κάλτσες

Στα νιάτα του, γράφει ο Philip Frank,  ήταν πολύ έξυπνος και συνήθιζε να χρησιμοποιεί λογοπαίγνια. Είχε μία ακατανίκητη αίσθηση χαράς και ευθυμίας συνδυασμένη με μια βαθιά αίσθηση εσωτερικής γαλήνης και μία σχεδόν αδιαπέραστη πανοπλία επιφυλακτικότητας.

  Ο τρόπος με τον οποίο μιλούσε στους διοικούντες το Πανεπιστήμιο ήταν ο ίδιος με εκείνον με τον οποίο μιλούσε στην καθαρίστρια του εργαστηρίου.

Είχε ήδη αποκτήσει ένα εσωτερικό αίσθημα ασφάλειας. Η πίεση που συχνά τον βάραινε στα νιάτα του είχε πια φύγει. Μπορούσε πια να ντύνεται όπως ήθελε αρκεί να νιώθει άνετα και συχνά κυκλοφορούσε χωρίς να φοράει κάλτσες.

Όταν τον ρώτησαν κάποτε γιατί δεν φοράει κάλτσες παρενέβη η Helen  Dukas η γραμματέας του λέγοντας « Ο καθηγητής δεν φοράει ποτέ κάλτσες. Ακόμα κι όταν τον προσκάλεσε ο Πρόεδρος Roosevelt στον Λευκό οίκο δεν φορούσε κάλτσες».

 (Einstein, a Centenary Volume, επιμέλεια A. P. French, Heinemann, Oxford, 1979 )

Γέλιο

Η αίσθηση του χιούμορ του ήταν έκδηλη. Όταν κάποιος έλεγε ένα αστείο η αντίδρασή του ήταν πολύ ζωηρή. Το γέλιο του ανάβλυζε από τα βάθη του είναι του ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά του που τραβούσε αμέσως την προσοχή.

Η συζήτησή  του ήταν συχνά ένας συνδυασμός αθώων αστείων και καυστικής χλεύης, έτσι που πολλοί να μην μπορούν να επιλέξουν εάν θα έπρεπε να γελάσουν ή να νιώσουν θιγμένοι. Έτσι η εικόνα που έδινε στους γύρω του ήταν κάτι  ανάμεσα στους δύο πόλους της παιδικής ευθυμίας και του κυνισμού. Εκείνο πάντως που έμενε ήταν εντύπωση ενός ζωντανού ανθρώπου η συντροφιά του οποίου άφηνε τους συνομιλητές του πλουσιότερους από την εμπειρία της.

Ήθελα να έχω την ευκαιρία να ακούω το γέλιο του το οποίο φώτιζε το   πρόσωπό του και τον έκανε να μοιάζει σαν αγόρι που διασκεδάζει με μία φάρσα.

Διάβασμα

Δεν ήταν βιβλιοφάγος. Από ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ προτιμούσε κυρίως του Ρώσους, όπως τον Ντοστογιέφσκι και τον Τολστόι.

Θαύμαζε τον Γκαντι, ου οποίου την αυτοβιογραφία διάβαζε μεγαλόφωνα στην οικογένειά του. Διάβαζε και Ηρόδοτο. Τα περισσότερα βιβλία του τα έστελναν άνθρωποι που ήθελαν να τα διαβάσει. Δεν διάβαζε σχεδόν ποτέ βιβλία που αναφέρονταν στον ίδιο.

Σπίτι

Στο γραφείο του που επικοινωνούσε κατευθείαν με την κρεββατοκάμαρα υπήρχαν μερικές όχι ιδιαίτερα αναπαυτικές καρέκλες και το τραπέζι στο οποίο εργαζόταν. Υπήρχαν και αρκετά φυτά. Οι τοίχοι ήταν γεμάτοι ράφια, στα περισσότερα υπήρχαν βιβλία, ορισμένα φιλοξενούσαν και τη δισκοθήκη του.

Στους τοίχους ήταν κρεμασμένες λίγες φωτογραφίες και χαλκογραφίες. Ένα σκίτσο του Γκάντι, μια φωτογραφία της μητέρας και μία της μοναδικής αδελφής του. Είχε φέρει μαζί του και τρεις χαλκογραφίες των τριών φυσικών που θαύμαζε ιδιαίτερα. Του Νεύτωνα, του Φαρανταίη και του Μάξγουελ. Αυτά σε συνδυασμό με την απόλυτη απλότητα των υπόλοιπων χώρων έδιναν στο διαμέρισμα μια αίσθηση γαλήνης και απομόνωσης ταυτόχρονα.

Μια άλλη γκάμα εντυπώσεων κυμαινόταν από την εντύπωση ενός ανθρώπου που συνέπασχε βαθιά και με ένταση για τη μοίρα κάθε αγνώστου ως την εντύπωση ενός ανθρώπου που σε πλησιέστερη επαφή αποτραβιόταν στο καβούκι του.

Εσωτερική ελευθερία

Ποτέ του δεν είχε ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ.  Ακόμα και σε μεγάλη ηλικία  ΠΕΡΠΑΤΟΥΣΕ, ανεξάρτητα μάλιστα από τις καιρικές συνθήκες ή κυκλοφορούσε με ποδήλατο. Το καλοκαίρι πήγαινε στη θάλασσα όπου μπορούσε να ασχοληθεί με την αγαπημένη του ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑ . Ενίοτε κυκλοφορούσε χωρίς να φοράει κάλτσες, απέφευγε τις κοσμικές εμφανίσεις, πάλευε την ούτως ή άλλως υπαρκτή  ματαιοδοξία του και του άρεσε να κάθεται σε μια γωνιά και να καπνίζει  πίπα;

Δεν ανήκε σε κανέναν θεσμό, σε καμία ΧΩΡΑ ούτε καν στα μέλη της οικογένειάς του.

Απολάμβανε πολύ τη συντροφιά ορισμένων διαλεχτών ατόμων και      διατηρούσε μια τεράστια και τακτική αλληλογραφία με ανθρώπους κάθε είδους, αλλά έδινε την εντύπωση ότι η Σκέψη του και η ύπαρξή του ήταν αλλού.  Είχε απόλυτη συνείδηση της κατάστασής του, όπως και του παράδοξου της απόλυτης ανάγκης του για απομόνωση και της συνεπαγόμενης μοναξιάς

ο Θεός

Αν και παρέμεινε συνεπής αγνωστικιστής, σε ότι αφορά κάθε είδους πίστη σε κάποιον Θεό, αναφερόταν συχνά και φιλικά στον «ΘΕΟ» τον οποίο πολλές φορές αποκαλούσε Γέροντα. Με αυτή την έννοια  «ο Θεός» αντιπροσώπευε τις έλλογες συνδέσεις, τους νόμους που διέπουν τη λειτουργία του Σύμπαντος. Jeremy Bernstein: Einstein 2th edition, 1973

« Η κύρια πηγή των σημερινών αντιπαραθέσεων μεταξύ Θρησκείας και Επιστήμης  βρίσκεται στην έννοια ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΘΕΟΣ. Στόχος της Επιστήμης είναι η διατύπωση γενικών κανόνων που καθορίζουν τις αλληλεξαρτώμενες έννοιες για τα αντικείμενα μέσα στον χώρο και στον χρόνο. Όσο περισσότερο ένας άνθρωπος διαποτίζεται από την εύρυθμη κανονικότητα των όσων συμβαίνουν, τόσο πιο στέρεη γίνεται η πεποίθηση ότι δεν υπάρχει χώρος για αίτια διαφορετικής φύσεως. Γι αυτόν ούτε η κυριαρχία της ανθρώπινης βούλησης ούτε η κυριαρχία της θεικής βούλησης υφισταται ως ΑΙΤΙΑ των φυσικών γεγονότων.

Βέβαια το δόγμα ενός προσωπικού Θεού Ο ΟΠΟΙΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ δεν θα μπορέσει ποτέ να καταρριφθεί, με την πλήρη σημασία της λέξης, από την Επιστήμη διότι το δόγμα αυτό μπορεί πάντα να καταφεύγει στους χώρους εκείνους στους οποίους δεν έχει ακόμα εδραιωθεί η επιστημονική γνώση. Στη σφαίρα της θρησκείας ανήκει η ΠΙΣΤΗ ότι οι κανόνες που διέπουν τον κόσμο της ανθρώπινης ύπαρξης είναι έλλογοι, ότι αυτός ο κόσμος μπορεί να γίνει κατανοητός με τη σκέψη. Δεν μπορώ να φανταστώ έναν πραγματικό επιστήμονα δίχως τη βαθιά αυτή πίστη.

Philip Frank:Einstein: His Times and Life, New York, ed. Alfed Knopf, 1947

ο Έρωτας

Ένας από τους ελάχιστους λόγους που έκαναν τον Αϊνστάιν να βγαίνει από τον «μικρό κόσμου του»  ήταν οι γυναίκες. Εκείνες τον έβρισκαν ελκυστικό στην όψη και η έλξη αυτή μεγάλωνε από την ανέμελη συμπεριφορά του, το ξεχωριστό και παθιασμένο στυλ που είχε στο βιολί και αργότερα βέβαια, το θρυλικό μυαλό του. Όπως είπε μια φίλη του αργότερα ‘ήταν το είδος της αντρικής ομορφιάς που ειδικά  στις αρχές του εικοστού αιώνα έκαιγε καρδιές»  ( Antonina Valentin, 1954,  Einstein : A Biography )

 Όταν σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο  ερωτεύτηκε τη μοναδική φοιτήτρια του τμήματος τη Μίλεβα Μάριτς, τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του σέρβικής καταγωγής και γυναίκα με ισχυρή θέληση. Ένα παράξενο ζευγάρι. Εκείνος γεροδεμένος και φαινομενικά εξωστρεφής, η Μίλεβα του έφθανε μέχρι τον ώμο κούτσαινε εξ αιτίας της φυματίωσης που είχε περάσει στα παιδικά της χρόνια και είχε μια αύρα σλάβικης μελαγχολίας. Ήταν όμως πολύ όμορφη με εντυπωσιακά μάτια  και μαύρα μαλλιά. Η κόρη τους η Λίζερλ γεννή8ηκε χωρίς ακόμα να έχουν παντρευτεί. Το 1903 παντρεύτηκαν και έκαναν δύο παιδιά ακόμα. Τον Χανς Άλμπερτ και τον Έντουαρντ. Γι α αρκετά χρόνια ήταν ερωτευμένοι τρελά. Αντάλλασσαν γράμματα γεμάτα πάθος που περιείχαν όμως και σκέψεις για ι τη φυσική. Τα γράμματα αυτά αποκαλύφθηκαν από μια δισέγγονή τους το  1986 σε μια τραπεζική θυρίδα στο Λος Άντζελες και εκδόθηκαν με τη μορφή βιβλίου. Αλβέρτος Αϊνστάιν : Τα ερωτικά γράμματα. Ο ενθουσιασμός για τη δουλειά του και ο έρωτάς του για τη Μίλεβα διαπλέκονται μέσα στα γράμματα αυτά. Στα πρώτα χρόνια της ερωτικής τους σχέσης ήταν εκείνος που την είχε ανάγκη, μια γυναίκα τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του που ήταν σύμβουλος εμψυχωτής, παιδαγωγός και υποστηρικτής του. Καθώς όμως προχωρούσε η σχέση η Μίλεβα επισκιαζόταν όλο και περισσότερο από τον εραστή της και στα χρόνια ακολούθησαν η Μίλεβα ήταν απόλυτα εξαρτημένη από τον άνδρα της, ένα οικονομικό και συναισθηματικό φορτίο. Η σχέση τους γνώρισε κρίση. Πολύ αργότερα ο Αϊνστάιν έγραψε γι αυτήν «ήταν σκυθρωπή και κυκλοθυμική και γενικά πολύ ψυχρή και καχύποπτη με όποιον με πλησίαζε με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο».

Το 1912 ο Αϊνστάιν, 33 ετών, παντρεμένος ακόμα με τη Μίλεβα έγινε εραστής της  Έλσας Λόβενταλ . Η Έλσα τον ανακούφιζε από την κυκλοθυμικότητα της Μίλεβα. Για να προλάβει όμως τα αναπόφευκτα προβλήματα ο Αϊνστάιν  διέκοψε γρήγορα τον δεσμό τους αλλά η Έλσα επέμεινε. Ένα χρόνο αργότερα  άρχισε  να της στέλνει ερωτικά γράμματα σαν αυτά που έγραφε στη Μίλεβα όταν ήταν νέος. Τελικά  το 1919 ο γάμος με τη  Μίλεβα διαλύθηκε. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την Έλσα και εκείνη τον φρόντιζε για πολλά χρόνια. Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ο  Αϊνστάιν, 45 περίπου χρονών, ήταν πια μία  παγκόσμια διασημότητα  και ήταν τότε που διαπίστωσε ότι η έλξη που ασκούσε στις γυναίκες είχε αυξηθεί κατακόρυφα. Με αρκετά  φαρδιές πλάτες, σχετικά καλοδιατηρημένος, φημισμένος για την τεράστια ευφυία του ήταν μία φιγούρα εντυπωσιακή.

 Στοιχεία παραδοξότητας.

Η σκέψη του Αϊνστάιν – η μεγαλοφυία του οποίου συνίσταται και στο ότι μπορεί να ξεσκεπάζει τις ασυμμετρίες τον φυσικών νομών να βρίσκει λύσεις για τα παράδοξα και να ενοποιεί τις αντιτιθέμενες καταστάσεις  - είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσωπικότητά του, η οποία περιέχει στοιχεία παραδοξότητας. Γέρο - σοφός και ταυτόχρονα ζωηρός έφηβος ,  άθεος και συγχρόνως με έναν δικό του τρόπο θρήσκος, μοναχικός αλλά και δημόσιο πρόσωπο ορθολογιστής αλλά και εμπιστευόμενος την προσωπική του διαίσθηση, προσφέρεται για το παιχνίδι της μυθοποίησης για τη δημιουργία μιας εικόνας η  οποία αμέσως θα παραπέμπει και στην αντίθετή της.             
Gerald Holton

Ένας επικίνδυνος εχθρός των βεβαιοτήτων μας

Ο Αϊνστάιν υπήρξε θύμα μια σειράς από υποψίες από και εξονυχιστικές εξετάσεις για τον ρόλο του και για την προσωπικότητά του . Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ορισμένοι Γάλλοι αντισημίτες είχαν έντεχνα υπογραμμίσει την γερμανο - εβραϊκή καταγωγή του και η υπογράμμιση της καταγωγής του δεν έπαψε να κάνει την εμφάνισή της ποτέ. Άλλοι πάλι τον κατηγορούσαν για σνομπισμό ενώ ορισμένοι χαρακτήριζαν τη Θεωρία της Σχετικότητας ως ένα καθαρά διανοητικό κατασκεύασμα. Και δυστυχώς γι αυτούς είχαν σπεύσει να κοινοποιήσουν τους χαρακτηρισμούς λίγο πριν αρχίσουν η μια μετά την άλλη να έρχονται οι πειραματικές επιβεβαιώσεις της θεωρίας του. Αργότερα επιχείρησαν να του αποδώσουν την πατρότητα  της ατομικής βόμβας . Τέλος με τη συγκατάθεση της Μίλεβα Μάριτς επεδίωξαν να αποδώσουν σε αυτήν την μητρότητα της Σχετικότητας. Τελευταίο χρονολογικά επεισόδιο είναι οι ψίθυροι στα σαλόνια ότι ο Αϊνστάιν ήταν τρελός και με αυτό θα μπορούσαν να εξηγηθούν όλα.

Γιατί άραγε τόσος φθόνος για έναν άνθρωπο που ενίοτε κυκλοφορούσε χωρίς να φοράει κάλτσες, απέφευγε τις κοσμικές εμφανίσεις, πάλευε τη ματαιοδοξία του και του άρεσε να κάθεται σε μια γωνιά και να καπνίζει  πίπα;    Μήπως επειδή κρέμασε σοβαρά ερωτηματικά κάτω από τα προφανή με τα οποία έχουμε μεγαλώσει; Μήπως επειδή αμφισβήτησε τις βεβαιότητες πάνω στις οποίες εδράζεται η λαϊκή σοφία, τις ποικίλες βεβαιότητες που μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά και οι οποίες συντηρούν τον κοινωνικό σεβασμό προς την ιερότητα της ορθολογικής    σκέψης; Το ότι Η ΜΑΖΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΝΑ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ , το ότι ο χρόνος μπορεί να  διαστέλλεται και να σμίγει με τον χώρο, είναι ιδέες που πριονίζουν το κλαδί στο οποίο στηρίζονται ( ή μήπως ταλαντεύονται ; )  ο κοινός νους και η «υγιής» σκέψη. Ο Αλβέρτος Αϊνστάιν γίνεται ένας επικίνδυνος εχθρός των κοινωνικών βεβαιοτήτων και πρέπει να πληρώσει: το τίμημα είναι να μείνει περιθωριακός για πάντα. Και εκείνο που επείγει είναι να μυθοποιηθεί από την κορυφή ως τα νύχια μέσα από τη φωτογραφία που τον δείχνει να βγάζει έξω τη γλώσσα, μέσα από τον εγκέφαλό του που θα ανατεθεί για έρευνα στην ανατομία προς έρευνα είτε μέσα από την εξίσωση που ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΩΡΗΘΕΙ ΜΑΓΙΚΗ

Και οι αντιφάσεις

Ωστόσο όπως όλοι οι άνθρωποι είχε κι εκείνος τις αντιφάσεις του. Αν παρακολουθήσει κανείς τη διαδρομή του μετά το 1920 εύκολα μπορεί να διακρίνει έναν άνθρωπο που είχε την τάση να αναζητεί  θεμελιώδεις Αρχές , κάποιες δηλαδή ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΕΣ στις οποίες θα μπορούσε να στηριχτεί.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΑΝΑΤΡΕΨΕΙ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΟΛΥΤΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ, ΤΩΡΑ -  ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΠΙΟ ΠΕΡΑ - ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΑΝΑΝΤΙΡΡΗΤΕΣ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΕΣ.

Το  αναλλοίωτο της ταχύτητας του φωτός, η ισοδυναμία μάζας και ενέργειας, η ισοτιμία επιτάχυνσης και βαρύτητας και η Αρχή της Αιτιότητας ήταν μερικές μόνο από αυτές.

πηγή